Nxënësit që këtë vit do të mbarojnë shkollën e mesme edhe këtë vit do t’i nënshtrohen provimit shtetëror, si dhe gjenerata e vitit të kaluar, e cila lufton për dy në vend të tri lëndëve eksterne dhe për programe të shkurtuara të provimeve. Koncepti i ri i maturës i paralajmëruar nga Qendra shtetërore e provimeve (QSHP) është duke u përgatitur, por do të fillojë të zbatohet për maturantët në vitin e ardhshëm shkollor 2022/2023.
Drejtoresha e QSHP, Elizabeta Naumovska, deklaroi për MIA-n se konceptin e ri për maturë e planifikojnë për vitin 2023 sepse qëndrimi është se për këta nxënës, siç tha ajo, pandemia është handikap dhe edhe pse në shtator kanë filluar të shkojnë në shkollë, dy vitet e fundit kanë pasur programe të shkurtuara.
“Jam duke e pritur ministrin e ri që të biem dakord për një debat të gjerë publik për konceptin e ri të diplomimit. Ndoshta do ta organizojmë në pranverë pasi të qetësohet situata e KOVID-it, e cila është më shpërthyese këtë muaj. Fillimisht dua të debatoj me vetë gjimnazistët, jo vetëm me maturantët e këtij viti, por edhe me ata që do të jenë maturantë këtë vit sepse koncepti i ri do të zbatohet për ta, si dhe me mësuesit dhe drejtorët e shkollave të mesme, me përfaqësues të arsimit të lartë dhe më pas me publikun e gjerë”, tha Naumovska.
Koncepti i ri për gjeneratën e ardhshme të maturantëve parashikon tre lloje të maturës shtetërore, gjegjësisht sipas llojit të arsimit – të mesëm, profesional dhe artistik.
Për këtë vit provimi i maturës shtetërore nuk do të ndryshojë. Nxënësit do të japin dy lëndë eksterne dhe dy interne dhe një detyrë projekti. Zgjerim do të ketë vetëm lista e lëndëve interne për nxënësit e arsimit të mesëm profesional për shkak të profileve të reja arsimore që nuk ekzistonin më parë, për të cilat Këshilli i maturës shtetërore, siç tha Naumovska, mbajti një mbledhje rreth një muaj më parë dhe janë bërë ndryshime të vogla.
QSHP tashmë i ka caktuar datat për provimet e jashtme nga viti akademik 2021/2022 në seancën e provimeve të qershorit – më 4 qershor maturantët do të testohen në gjuhën amtare (gjuhë dhe letërsi maqedonase, shqipe ose turke) dhe më 13 qershor do të të jetë testi në matematikë, gjuhë angleze, frëngjisht, gjermanisht, rusisht, filozofi apo estetikë.
Nxënësit që do t’i nënshtrohen provimit të maturës shtetërore në qershor deri në fund të dhjetorit, duhet të regjistrohen në shkolla, të cilat kanë afat deri më 20 janar për të përditësuar të dhënat në bazën elektronike të të dhënave të QSHP. Naumovska shtoi se shkollat lejohen ta bëjnë këtë deri në fund të muajit dhe më pas QSHP do ta ketë numrin e saktë të kandidatëve për maturën shtetërore dhe cilat lëndë i kanë zgjedhur për provimet eksterne.
Provimi i maturës shtetërore në vend zhvillohet që nga viti 2007. Në fund të vitit 2019/2020 nuk u organizua për herë të parë për shkak të KOVID-19 dhe me kërkesën e maturantëve të vitit të kaluar që të lehtësohen kushtet, numri i provimeve eksterne u zvogëlua nga tre në dy, gjegjësisht provimi i tretë ekstern u lëshua në rend të provimit të brendshëm.
Maturën në qershor të vitit 2021 e kanë dhënë rreth 15.300 nxënës. Nota mesatare nga dy provimet eksterne ishte 3.61 dhe më e mirë se matura shtetërore e mëparshme, në vitin 2019, kur suksesi mesatar ishte 3.48.
